Kasıt yapmak ne demek ?

Kasıt Yapmak Ne Demek? İrade, Niyet ve Sorumluluk Üzerine Sert Bir Gerçeklik

Şimdi dürüst olalım: “Kasıt yapmak” dediğimiz şey aslında hepimizin iç dünyasında var olan, çoğu zaman da gizlemeye çalıştığımız bir dürtü. Evet, kimse açık açık “ben bunu bilerek yaptım” demeyi sevmez. Çünkü kasıt, suçla, kötülükle, ahlaki sorumlulukla yan yana anılır. Ancak hayat dediğimiz o karmaşık sahnede, kasıt sadece suçun değil, insan olmanın da bir parçasıdır. Peki biz bu gerçeği ne kadar kabulleniyoruz?

Kasıt Nedir? Sadece “Bilerek Yapmak” mı?

Hukuki tanımıyla kasıt, bir kişinin sonuçlarını bilerek ve isteyerek bir eylemi gerçekleştirmesidir. Ancak bu kuru tanımın ardında çok daha derin bir mesele saklı: İnsan davranışının niyetiyle yüzleşme cesareti. Kasıt, sadece “bile isteye” yapılan eylemleri değil, aynı zamanda “sonuçlarını umursamayarak” yapılanları da kapsar. Birine zarar vereceğini bile bile susmak, yanlış olduğunu bilerek devam etmek, hatta bazen ‘hiçbir şey yapmamak’ bile kasıtlı bir tercihtir.

Şimdi soralım: Gerçekten kaçımız tamamen “masum” kararlar veriyoruz? Yoksa çoğu zaman kendi çıkarımız için sonuçlarını görmezden mi geliyoruz?

Kasıtla Suç Arasındaki İnce Çizgi: Vicdan Nerede Devreye Girer?

Kasıt, hukukun ve ahlakın kesiştiği en kritik noktalardan biridir. Hukuken bir eylemin kasıtlı sayılması için niyet aranır. Ancak işin ahlaki boyutu çok daha karmaşıktır. Örneğin, bir iş arkadaşınızı bilerek kötüleyerek terfi almanızı sağlıyorsanız bu sadece etik dışı değil, aynı zamanda kasıtlı bir eylemdir. Peki aynı sonucu “bilmeden” elde ettiğinizi iddia etmek sizi gerçekten masum yapar mı?

İşte burada toplumun ikiyüzlülüğü devreye giriyor: Hepimiz kasıtlı davranışları kınıyoruz ama kendi kasıtlarımızı “hayatın gerekliliği” diye meşrulaştırıyoruz. Bu da kasıt kavramını sadece hukuki değil, derin bir insani mesele hâline getiriyor.

Kasıtlı Eylemlerin Görünmeyen Yüzü: Sessizlik de Bir Tercihtir

Kasıt deyince çoğumuzun aklına aktif olarak yapılan eylemler gelir. Oysa gerçek çok daha karmaşık. Sessiz kalmak da kasıtlı olabilir. Bir haksızlığa şahit olup ses çıkarmamak, bir yanlışı bilip düzeltmemek ya da birinin zarar görmesini engelleyebilecekken görmezden gelmek… Bunların hepsi pasif ama kasıtlı eylemlerdir. “Ben bir şey yapmadım” savunması, çoğu zaman vicdanın susturulmuş hâlidir.

Bunu düşün: Birini düşerken izledin ve yardım etmedin. Bu bir eylemsizlik gibi görünür ama aslında sonucun bilincinde olduğun bir kasıt taşır. O hâlde kasıt, sadece hareket etmek değil; bazen hareket ETMEMEK de olabilir.

Kasıt Kavramının Tehlikeli Gücü: Suçu Hafifletmenin Bahaneleri

Toplum olarak kasıtla ilgili en büyük yanılgılarımızdan biri, niyet olmadan sorumluluğun ortadan kalkacağını sanmaktır. “Ben öyle olsun istememiştim” sözü, suçun ağırlığını hafifletmez. Çünkü sonuç değişmez. Kasıt, sadece eylemi değil, onun doğuracağı etkileri de hesaba katma zorunluluğudur. Ve çoğu zaman bu hesabı bilerek yaparız.

Bu yüzden kasıt kavramı, yalnızca suçun değil, sorumluluğun da merkezindedir. Bir şeyi bilerek yapmış olmak, sadece bir tercih değil; aynı zamanda sonuçların da sahibi olmaktır. Kaç kişi gerçekten bu sorumluluğu üstlenmeye hazır?

Tartışmanın Tam Kalbine Sorular

• Gerçekten “kasıtsız” bir hata var mıdır, yoksa her eylemde az ya da çok bir kasıt payı bulunur mu?
• Bir eylemi bilerek yapmadığını iddia eden biri, sonuçtan ne kadar sorumlu tutulmalı?
• Kasıtlı davranışların çoğaldığı bir dünyada, vicdanın ve ahlakın yeri nereye düşer?

Sonuç: Kasıt, Yalnızca Hukuki Bir Terim Değil – Bir İnsanlık Aynasıdır

Kasıt yapmak ne demek sorusuna verilecek en dürüst cevap şudur: Kasıt, insanın kendi niyetiyle yüzleşmesidir. Eylemin arkasındaki bilinci kabul etmek, sonuçları üstlenmek ve gerekirse bununla yaşamayı öğrenmektir. Toplumun kasıtla ilgili tabularını yıkmadıkça, ne adalet tam olur ne de vicdan gerçekten rahat eder.

Belki de asıl sorun şu: Kasıtla yüzleşmeye cesaretimiz yok. Oysa kasıt, bizi biz yapan en çıplak gerçeğimizdir.